odżywianieNiespecjalnie cenimy warzywa. Tymczasem jedzenie ich może być nie tylko podstawą zdrowej diety, ale też panaceum na wiele groźnych chorób cywilizacyjnych: zawały, miażdżyce, a nawet nowotwory.

Do świadomości ludzi z trudem przebija się prawda, że warzywa dzięki licznie w nich występującym substancjom biologicznie czynnym oraz witaminom nie tylko wzbogacają smakowo nasze posiłki, ale w znaczący sposób przyczyniają się do dobrej kondycji organizmu.

Marchewka

Swe lecznicze działanie zawdzięcza dużym ilościom beta-karotenu. który zamieniany jest w wątrobie na retinol. niezbędny do prawidłowego rozwoju wszystkich narządów. Jedzenie marchewki wspaniale działa na wzrok, udrażnia naczynia krwionośne, reguluje żołądek, przy
tym doskonale wpływa na wygląd i stan skóry. Wystarczy przez kilka tygodni pić sok z marchwi, by uzyskać gładką o lekko brzoskwiniowym odcieniu cerę.

Marchewka zalecana jest również palaczom jako skuteczny ratunek przed rakiem (jak wykazały badania dietetyków, roli takiej nie pełni be-ta-karoten przyjmowany w tabletkach). Beta-karoten zawarty w marchewce lepiej zostanie przyswojony przez organizm, jeśli warzywo zetrzemy na tarce lub udusimy w wodzie z niewielką ilością tłuszczu (oleju lub margaryny).
Nasi dziadowie doskonale znali działanie odrobaczające marchwi. I dziś małym dzieciom cierpiącym z powodu owsików podaje się odpowiednie dawki tartej marchwi i soku marchwiowego.

Kapusta

Od stuleci znane są jej właściwości przeciwzapalne. Sok ze świeżej kapusty do dziś jest stosowany w medycynie ludowej jako lek przy owrzodzeniach żołądka i dwunastnicy, a także przy stanach zapalnych jelit i żylakach odbytu. Nie ma natomiast lepszego środka zapobiegającego przeziębieniom niż kiszona kapusta. To wpływ fitocydów, które potrafią niszczyć nawet tak groźne bakterie i wirusy, jak gronkowiec złocisty czy prątki gruźlicy. Równie cenna jest witamina C, obficie występująca zarówno w słodkiej, jak i kiszonej kapuście (ćwiartka główki zjedzona dziennie zaspokaja nasze zapotrzebowanie na tę witaminę).

Buraki

Należą do najchętniej jedzonych przez nas jarzyn, choć sposób przyrządzania z reguły pozbawia je cennych wartości. Długie gotowanie niszczy bowiem zawarte w warzywie witaminy i mikroelementy, a także działa negatywnie na antocjany – substancje, które zabarwiają warzywo na czerwono. Tymczasem to dzięki nim jedzenie buraków jest bardzo zdrowe. Wpływa na obniżenie ciśnienia krwi, wzmacnia odporność, działa też antyrakowo. Kto nie przepada za -najzdrowszymi – buraczkami na surowo, może pijać sok z buraków kiszonych. Cząstki buraków zalewamy przegotowaną, letnią wodą, dodajemy odrobinę cukru, kilka ząbków czosnku, a na wierzch kromkę chleba. Odstawiamy na dwa, trzy dni w ciepłe miejsce. Z takiego soku po dolaniu go do wywaru z warzyw, przyprawieniu i podgrzaniu (nie wolno gotować!) powstaje pyszny barszcz.

Pomidory

Nazywane są często „jabłkami miłości”, a to określenie wzięło się stąd, że w XVIII w. Francuzi uważali pomidora (przywiezionego do Europy przez żeglarzy Kolumba) za… naturalny środek podniecający. Współczesna nauka tego nie potwierdza, ale na pewno warto pomidory jadać. Ze względu na bogactwo zawartych w nich składników mineralnych, głównie magnezu, potasu, i lekkie działanie moczopędne umożliwiają one wydalenie z organizmu szkodliwych substancji. Regulują też ciśnienie krwi, a przede wszystkim są niezastąpionym warzywem przy odchudzaniu, ponieważ nie zawierają dużo kalorii.

Jarmuż

Bliski kuzyn kapusty zawiera dwukrotnie więcej witaminy C niż cytryna, a także duże ilości beta-karotenu, który jest lepiej przyswajalny niż beta-karoten z marchewki. Jarmuż bije też rekordy pod względem zawartości żelaza i wapnia, a także rzadko występującej w innych warzywach siarki. Jest przy tym lekko strawny i delikatny w smaku. Można go jadać na surowo (z dodatkiem jabłka, polany jogurtem), ale też zapiekać, dodawać do zup lub ugotowany w niewielkiej ilości wody podawać z odrobiną tłuszczu.

Warzywa cebulowe

W czosnku pospolitym oraz w cebuli, szalotce, szczypiorku i porze kryją się substancje o intensywnej woni, tzw. olejki czosnkowe, które zapobiegają wzdęciom, a także wzmagają wydzielanie żółci, pobudzają czynności gruczołów trawiennych i zwalczają szkodliwe bakterie w jelitach.
Najbardziej skuteczną rośliną z wymienionych jest czosnek, którego działania trudno przecenić. Przede wszystkim skutecznie obniża poziom tłuszczów i cholesterolu. W szczególności tych tłuszczów (LDL), które przyczyniają się do wapnienia tętnic. Czosnek wpływa także na rozszerzanie naczyń krwionośnych, zwłaszcza nóg, oczu i krezki jelit. Jego stosowanie jest więc szczególnie wskazane przy dolegliwościach na tle naczyniowym.

Zastosowanie lecznicze warzyw

Anemia – chrzan, jarmuż, fasola, kalarepa, kalafior, szpinak

Cukrzyca – fasola

Miażdżyca – dynia, marchewka, papryka

Profilaktyka antynowo-tworowa –  brokuły, dynia, kapusta, marchewka, kalarepa, zielony groszek

Podwyższony cholesterol – czosnek, fasola, marchewka, pomidory

Przeziębienie – cebula, czosnek, chrzan, kapusta, ostra papryka, rzeżucha, rzepa

Zaparcia – buraki, kapusta, marchewka, soja